(11) ฉ เคหสิตานิ โสมนสฺสานิ

[947] ตตฺถ กตมานิ ฉ เคหสิตานิ โสมนสฺสานิ? มนาปิเยสุ รูเปสุ เคหสิตํ เจตสิกํ สาตํ เจตสิกํ สุขํ เจโตสมฺผสฺสชํ สาตํ สุขํ เวทยิตํ เจโตสมฺผสฺสชา สาตา สุขา เวทนา, มนาปิเยสุ สทฺเทสุ…เป.… มนาปิเยสุ คนฺเธสุ…เป.… มนาปิเยสุ รเสสุ…เป.… มนาปิเยสุ โผฏฺฐพฺเพสุ…เป.… มนาปิเยสุ ธมฺเมสุ เคหสิตํ เจตสิกํ สาตํ เจตสิกํ สุขํ เจโตสมฺผสฺสชํ สาตํ สุขํ เวทยิตํ เจโตสมฺผสฺสชา สาตา สุขา เวทนา – อิมานิ ฉ เคหสิตานิ โสมนสฺสานิฯ

(12) ฉ เคหสิตานิ โทมนสฺสานิ

ตตฺถ กตมานิ ฉ เคหสิตานิ โทมนสฺสานิ? อมนาปิเยสุ รูเปสุ เคหสิตํ เจตสิกํ อสาตํ เจตสิกํ ทุกฺขํ เจโตสมฺผสฺสชํ อสาตํ ทุกฺขํ เวทยิตํ เจโตสมฺผสฺสชา อสาตา ทุกฺขา เวทนา, อมนาปิเยสุ สทฺเทสุ…เป.… อมนาปิเยสุ คนฺเธสุ…เป.… อมนาปิเยสุ รเสสุ…เป.… อมนาปิเยสุ โผฏฺฐพฺเพสุ…เป.… อมนาปิเยสุ ธมฺเมสุ เคหสิตํ เจตสิกํ อสาตํ เจตสิกํ ทุกฺขํ เจโตสมฺผสฺสชํ อสาตํ ทุกฺขํ เวทยิตํ เจโตสมฺผสฺสชา อสาตา ทุกฺขา เวทนา – อิมานิ ฉ เคหสิตานิ โทมนสฺสานิฯ

(13) ฉ เคหสิตา อุเปกฺขา

ตตฺถ กตมา ฉ เคหสิตา อุเปกฺขา? อุเปกฺขาฏฺฐานิเยสุ รูเปสุ เคหสิตํ เจตสิกํ เนว สาตํ นาสาตํ เจโตสมฺผสฺสชํ อทุกฺขมสุขํ เวทยิตํ เจโตสมฺผสฺสชา อทุกฺขมสุขา เวทนา, อุเปกฺขาฏฺฐานิเยสุ สทฺเทสุ…เป.… อุเปกฺขาฏฺฐานิเยสุ คนฺเธสุ…เป.… อุเปกฺขาฏฺฐานิเยสุ รเสสุ…เป.… อุเปกฺขาฏฺฐานิเยสุ โผฏฺฐพฺเพสุ…เป.… อุเปกฺขาฏฺฐานิเยสุ ธมฺเมสุ เคหสิตํ เจตสิกํ เนว สาตํ นาสาตํ เจโตสมฺผสฺสชํ อทุกฺขมสุขํ เวทยิตํ เจโตสมฺผสฺสชา อทุกฺขมสุขา เวทนา – อิมา ฉ เคหสิตา อุเปกฺขาฯ

(14) ฉ ทิฏฺฐิโย

[948] ตตฺถ กตมา ฉ ทิฏฺฐิโย? ‘‘อตฺถิ เม อตฺตา’’ติ วา อสฺส สจฺจโต เถตโต ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, ‘‘นตฺถิ เม อตฺตา’’ติ วา อสฺส สจฺจโต เถตโต ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, ‘‘อตฺตนา วา อตฺตานํ สญฺชานามี’’ติ วา อสฺส สจฺจโต เถตโต ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, ‘‘อตฺตนา วา อนตฺตานํ สญฺชานามี’’ติ วา อสฺส สจฺจโต เถตโต ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, ‘‘อนตฺตนา วา อตฺตานํ สญฺชานามี’’ติ วา อสฺส สจฺจโต เถตโต ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ; อถ วา ปนสฺส เอวํทิฏฺฐิ โหติ – ‘‘โส เม อยํ อตฺตา วโท เวเทยฺโย ตตฺร ตตฺร ทีฆรตฺตํ กลฺยาณปาปกานํ กมฺมานํ วิปากํ ปจฺจนุโภติฯ น โส ชาโต นาโหสิ, น โส ชาโต น ภวิสฺสติ, นิจฺโจ ธุโว สสฺสโต อวิปริณามธมฺโม’’ติ วา ปนสฺส สจฺจโต เถตโต ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติฯ อิมา ฉ ทิฏฺฐิโยฯ

ฉกฺกํฯ

7. สตฺตกนิทฺเทโส

(1) สตฺตานุสยา

[949] ตตฺถ กตเม สตฺตานุสยา? กามราคานุสโย, ปฏิฆานุสโย, มานานุสโย, ทิฏฺฐานุสโย, วิจิกิจฺฉานุสโย, ภวราคานุสโย, อวิชฺชานุสโย – อิเม สตฺต อนุสยาฯ

(2) สตฺต สํโยชนานิ

ตตฺถ กตมานิ สตฺต สํโยชนานิ? กามราคสํโยชนํ, ปฏิฆสํโยชนํ, มานสํโยชนํ, ทิฏฺฐิสํโยชนํ, วิจิกิจฺฉาสํโยชนํ, ภวราคสํโยชนํ, อวิชฺชาสํโยชนํ – อิมานิ สตฺต สํโยชนานิฯ

(3) สตฺต ปริยุฏฺฐานานิ

ตตฺถ กตมานิ สตฺต ปริยุฏฺฐานานิ? กามราคปริยุฏฺฐานํ, ปฏิฆปริยุฏฺฐานํ, มานปริยุฏฺฐานํ, ทิฏฺฐิปริยุฏฺฐานํ, วิจิกิจฺฉาปริยุฏฺฐานํ, ภวราคปริยุฏฺฐานํ, อวิชฺชาปริยุฏฺฐานํ – อิมานิ สตฺต ปริยุฏฺฐานานิฯ

(4) สตฺต อสทฺธมฺมา

[950] ตตฺถ กตเม สตฺต อสทฺธมฺมา? อสฺสทฺโธ โหติ, อหิริโก โหติ, อโนตฺตปฺปี โหติ, อปฺปสฺสุโต โหติ, กุสีโต โหติ, มุฏฺฐสฺสตี โหติ, ทุปฺปญฺโญ โหติ – อิเม สตฺต อสทฺธมฺมาฯ

(5) สตฺต ทุจฺจริตานิ

ตตฺถ กตมานิ สตฺต ทุจฺจริตานิ? ปาณาติปาโต, อทินฺนาทานํ, กาเมสุมิจฺฉาจาโร, มุสาวาโท, ปิสุณา วาจา, ผรุสา วาจา, สมฺผปฺปลาโป – อิมานิ สตฺต ทุจฺจริตานิฯ

(6) สตฺต มานา

ตตฺถ กตเม สตฺต มานา? มาโน, อติมาโน, มานาติมาโน, โอมาโน, อธิมาโน, อสฺมิมาโน, มิจฺฉามาโน – อิเม สตฺต มานาฯ